مگس زیتون یکی از آفات مهم درختان زیتون است که خسارات اقتصادی قابل توجهی به محصول زیتون وارد می‌کند. این حشره به‌ویژه در مناطق مدیترانه‌ای، خاورمیانه و بخش‌هایی از آفریقا و آمریکا فعال است. مشخصات مگس زیتون:
حشره بالغ: شبیه مگس‌های کوچک با رنگ زرد مایل به قهوه‌ای و طول حدود ۴-۵ میلی‌متر.
تخم‌ها: سفید و بسیار ریز، داخل میوه زیتون گذاشته می‌شوند.
لاروها: کرمی شکل، سفید یا زرد کمرنگ و بدون پا که از گوشت میوه تغذیه می‌کنند.
شفیره: به رنگ قهوه‌ای و معمولاً در خاک یا روی میوه‌های آلوده تشکیل می‌شود. خسارت:
لاروهای مگس زیتون با تغذیه از گوشت میوه، باعث کاهش کیفیت و کمیت روغن زیتون می‌شوند.
میوه‌های آلوده اغلب ریزش می‌کنند یا دچار پوسیدگی ثانویه توسط قارچ‌ها و باکتری‌ها می‌شوند.
در صورت آلودگی شدید، خسارت می‌تواند تا ۸۰-۹۰٪ محصول را از بین ببرد.
روش‌های کنترل:
کنترل زراعی:
– جمع‌آوری و نابودی میوه‌های آلوده.
– شخم زمستانه برای از بین بردن شفیره‌ها در خاک.
– استفاده از ارقام مقاوم یا زودرس.
کنترل شیمیایی:
– استفاده از طعمه مسموم (مثل پروتئین هیدرولیزات + حشره‌کش).
– سمپاشی با حشره‌کش‌های مجاز مانند دلتامترین یا اسپینوزاد.
کنترل بیولوژیک:
– استفاده از زنبورهای پارازیتوئید .
– به کارگیری قارچ‌های بیمارگر حشرات مانند Beauveria bassiana.
تله‌های فِرومونی:
– نصب تله‌های جلب‌کننده حاوی فرومون‌های جنسی برای کاهش جمعیت نرها.
روش‌های پیشگیری:
– برداشت زودهنگام میوه‌ها قبل از اوج فعالیت آفت.
– رعایت بهداشت باغ (پاکسازی میوه‌های ریخته شده).
مناطق انتشار:
این آفت در کشورهای تولیدکننده زیتون مانند اسپانیا، ایتالیا، یونان، ترکیه، ایران (به‌ویژه استان‌های زیتون‌خیز مانند گیلان، زنجان و فارس) و شمال آفریقا شایع است
